Yenidoğan sarılığı çok sık gördüğümüz bir durumdur. Bebeklerin sarılık düzeyleri yaklaşık 5. günlerde en yüksek seviyeye ulaşır. Yenidoğanlarda sarılığın asıl nedeni bebeklerde üretilen bilirubin denilen maddenin yüksek seviyede olması ve bunun vücuttan atılmasındaki mekanizmaların tam gelişmemiş olmasından kaynaklanmaktadır. Makalemizde yenidoğan sarılığı bilirubin çizelgesi, sarılık eğrisi, bilirubin eğrisi, yenidoğan sarılık tablosu, fototerapi çizelgesi gibi konulara yer verdik.
Bebeklerin sarılık nedenlerini aşağıdaki görselde görebilirsiniz.
Bebeklerin sarılığı hakkındaki video içeriğimize erişebilirsiniz.
Yenidoğan Sarılığı Tedavisi
Sarılık tedavisi beslenme önerileri ve fototerapi ile yapılmaktadır. Çok yükske durumlarda kan değişimi ve ilaç tedavisi de yapılabilmektedir.
Beslenmenin düzenlenmesi ile bilirubin atılımı arttırılmış olur. Fototerapi ile de bilirubinin ciltten parçalanması sağlanmış olur.
Bebeklerin sarılığı genellikle kendiliğinden geçer. Bazı durumlarda tedavi başlamak gereklidir. Tedavi kararı için bebeğin sarılık düzeyinin belirlenmesi ve yenidoğan sarılık nomogramına göre gününe özel tedavi planlaması yapılmaktadır.
Yenidoğan Sarılığı Bilirubin Çizelgesi -Fototerapi İçin
Yenidoğan sarılık tablosu ile, bebeğin doğum saatine , doğum haftasına göre, aşağıdaki sarılık çizelgesi ya da nomogram dediğimiz tablo ile, bebeğin, sarılık tedavisi kararı verilmektedir. Aşağıdaki tabloda , fototerapi başlama değerlerinin, saat saat değiştiğini görmekteyiz.
Yenidoğan Sarılığı Bilirubin Çizelgesi – Kan Değişimi İçin
Aşağıdaki, yenidoğan sarılık çizelgesi değerleri ise, bebeğin sarılık derecesi daha hızlı yükselir, ya da çok yükseldiği taktirde fototerapi şansı olmaz. Bu çocuklara kan değişimi yapılmalıdır.
Sarılıkta tedavi kararının bebeğin doğum saatine, bilirubin değerinin yükselme hızına göre değiştiğini bilmek çok önemlidir.
Bebeğinizin kanındaki bilirubin seviyesini düşürmeye yönelik tedaviler şunları içerebilir:
- Beslenmenin düzeltilmesi
- Işık tedavisi (fototerapi)
- İntravenöz immünoglobulin (IVIg)
- Kan değişimi
Bebeklerde sarılık nasıl geçer?
Bebeklerde sarılık, genellikle doğumdan sonraki ilk birkaç gün içinde ortaya çıkan bir durumdur. Sarılık, bebeklerde karaciğerin bilirubin adı verilen bir maddeden kurtulamaması nedeniyle oluşur. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin yıkımı sırasında oluşan bir maddedir ve normalde karaciğer tarafından işlenir ve vücuttan atılır.
Bebeklerde sarılık genellikle kendiliğinden geçer, ancak bazı durumlarda tedavi gerekebilir. Bebeğinizin doktoru, bebeğinizin sarılık seviyesini izleyecektir ve gerekirse tedavi önerecektir.
Sarılıkta tedavi seçenekleri nelerdir?
Tedavi seçenekleri arasında, bebeğinizi özel bir ışık dalga boyunda tedaviye koymak ve bu ışık altında bırakmak yer alır. Bu tedavi, bebeğin cildindeki bilirubin miktarını azaltır. Bebeğinizi bu ışık tedavisinde bırakmanın yanı sıra, bebeğinizi sık sık emzirmek de yardımcı olabilir. Anne sütü, bebeğin bağırsaklarını harekete geçirir ve böylece bilirubinin vücuttan atılmasına yardımcı olur.
Yeni doğan bebeklerde sarılık sınırı kaçtır?
Sarılık seviyesi, bebeklerin kanındaki bilirubin seviyesi ile ölçülür. Normalde, bebeklerin kanındaki bilirubin seviyesi doğumdan sonra artar ve birkaç gün içinde tekrar normal seviyelere düşer. Ancak, bazı bebeklerde bilirubin seviyesi çok yüksek olabilir ve bu durum tedavi gerektirebilir. Sarılık seviyesi, bebeğin yaşına, kilosuna ve genel sağlık durumuna göre değişebilir. Genellikle, sarılık seviyesi 15 mg/dL’yi aştığında bebeğin gününe göre daha ciddi değerlendirilir, yüksek seviyelerde tedavi gereklidir. Ancak, bu sınır bebeklerin sağlık durumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir.
Sarılık testi nedir ve nasıl yapılır?
Sarılık testi, bebeğin kanındaki bilirubin seviyesini ölçmek için yapılan bir tıbbi testtir. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin yıkımından kaynaklanan bir atık maddedir ve karaciğer tarafından işlenir. Bebeklerde, karaciğer henüz tam olarak gelişmediği için bilirubin seviyeleri yüksek olabilir ve bu da sarılığa neden olabilir. Sarılık testi, bebeğin bilirubin seviyesini ölçerek sarılık riskini belirlemeye yardımcı olur. Test, genellikle bebeğin topuğundan alınan bir kan örneğiyle yapılır ve sonuçlar hızlı bir şekilde elde edilir. Sarılık testinin erken yapılması, sarılık tedavisinin daha etkili olmasına yardımcı olabilir.
Yenidoğan sarılığı ne kadar ciddi?
Yenidoğan sarılığı çoğu zaman zararlı değildir. Çoğu bebek için sarılık 1 ila 2 hafta içinde tedavi olmaksızın iyileşir. Çok yüksek bir bilirubin seviyesi beyne zarar verebilir. Buna kernikterus denir.
Yenidoğanlarda sarılığın kaybolması ne kadar sürer?
Hafif sarılık, bebeğin vücudu fazladan bilirubinden kendi kendine kurtulduğu için 1 veya 2 hafta sonra geçer. Beslenmenin yetersiz olması nedeniyle sarılığı olan yenidoğanlarda anneler bebeği daha sık emzirmelidir. Bebek yeterince anne sütü almıyorsa, doktor mama takviyesi önerebilir.
Yenidoğan sarılığı ile ilgili daha fazla bilgiye, Türk Neonatoloji Derneği, Yenidoğan sarılıklarında yaklaşım ve tedavi sayfasından erişebilirsiniz.