Gerek bahardan yaza geçiş aylarıyla gerekse bugünlerdeki salgın hastalık gündemiyle birlikte çocuklarda bağışıklık sistemini güçlendirmek konusunu önemini bir daha gösterdi. Çocukluk çağında enfeksiyon hastalıklarının çok daha fazla görüldüğünü unutmayın. Büyüdükçe gelişen bağışıklık sistemleri sayesinde ise hastalıklara yakalanma riskinin daha da azaldığını aklınızdan çıkarmayın. Ancak bağışıklık sisteminin zayıflamasıyla birlikte görülebilecek hastalıklar nedeniyle çocuğunuzu bu anlamda kuvvetlendirmeye önem verin. Öncelikle bebeklerde bağışıklık sistemi nasil güçlenir sorusunun en iyi yanıtının anne sütü olduğunu ve anne sütü alan bebeklerde bu tip hastalıkların görülme riskinin minimuma indiğini hatırlatalım. Ardından da çocuklarda bağışıklık sistemini neler güçlendiriyor, onlara göz atalım…
Çocuklarda bağışıklık sistemini güçlendiren vitaminler nelerdir?
C vitamini: Zararlı maddelerin vücuttan atılmasını sağlar ve savunma mekanizmasını kuvvetlendirerek hastalıklardan korunma konusunda önemli bir etki yaratır. Depolanan bir vitamin olmadığı ve fazlası vücuttan atıldığı için çocuklarınıza düzenli olarak günde ortalama 100 mg C vitamini vermeye özen gösterin.
D vitamini: Doğal şartlarda güneşin zararlı etki yaratmayan saat dilimlerindeki ışığından alınan D vitamini de çocuklarda bağışıklık açısından önemli bir vitamindir.
Selenyum ve demir: Kuvvetli bir bağışıklık sisteminin kuvvetli bir beden ile başladığını unutmayın. Dolayısıyla çocuklarda bağışıklık sistemini güçlendirmek için onların yeterli miktarda selenyum ve demir alıyor olmalarına dikkat edin. Unutmayın; vücuttaki demir depoları azaldığında çocuğunuzun hücrelerine yeni kan gitmez. Bu durum da kansızlık yaratır, hücrelere giden oksijen miktarını azaltır ve enfeksiyon riskini artırır.
A vitamini: A vitaminin öncüsü olan ve bağışıklık sisteminin yardımcısı olan karotenler, çocuğunuzun bağışıklık sistemi için mutlaka listenizde olmalı.
Çinko: Bağışıklık sisteminde önemli bir rolü olan çinko vücutta eksik olduğunda ilk olarak bağışıklık sistemini zayıflatır. Bu da enfeksiyonlara yakalanma riskii artrır. Dolayısıyla çocuğunuzun beslenmesinde çinkoyu mutlaka barındırın.
Probiyotikler: Bağırsaklar, bağışıklık sisteminin oluşmasında önemli rolü olan bir organdır. Unutmayın, bağırsaklardaki iyi bakteriler ne kadar çok olursa bağışıklık sistemimiz de o kadar kuvvetli olur. Dolayısıyla buradaki yararlı mikroorganizmaları artıracak olan probiyotikler çocuklarınızın öğünlerinde olmazsa olmaz.
Çocuklarda bağışıklık sistemini güçlendiren besinler nelerdir?
Yukarıda da bahsettiğimiz üzere C vitamininden zengin gıdalar çocuğunuzun bağışıklığı için ilk sırada olmalı. Özellikle turunçgiller, kivi ve koyu yeşil yapraklı sebzeler bu anlamda faydalı olacaktır. Günde en az bir portakal veya iki mandalina tüketiyor olması, çocuğunuzun o günkü C vitamini ihtiyacını karşılayacaktır. Çocuğunuzun brokoli, lahana, kereviz, pazı, turp, ıspanak gibi sebzeleri kış aylarında tüketiyor olması, onu enfeksiyondan korumak adına sağlıklı bir adım olacaktır.
C vitaminine ek olarak Omega 3 alımı açısından haftada en az bir balık tüketilmesi de iyi olacaktır. Sarı ve koyu yeşil sebze ve meyvelerden A vitamini alınabilir. Et, ciğer, pekmez, kuru üzüm, yumurta ve bazı yeşil sebzelerden de demir sağlanabilir.
Yine yukarıda bahsi geçen probiyotikler açısından da yoğurt ve kefir gibi mayalı ürünler mutlaka çocuğunuzun günlük beslenme rutinlerinde olmalı. Eğer çocuğunuz kefirin tadını sevmezse, onu meyvelerle süsleyerek çekici hale getirebilirsiniz.
Yaşlara göre bağışıklığı güçlendirme önerileri
Öncelikle bebeklerde bağışıklık sistemi zayıflığı anne sütü alıyorsa imkansıza yakındır. Altı aydan sonra başlayan ve üst/alt solunum yolu enfeksiyonları olan bebeklerde ise antikor düzeylerinde düşüklükler söz konusu olabilir. Bu tip durumlarda sinüzit, bronşit ya da zatürre gibi enfeksiyonlar doğabilir, ancak çok ağır bir şekilde enfeksiyon geçirmezler.
Çocukların özellikle 2-8 yaş arasındaki sosyal temas dönemlerinde sık sık mikroplara denk gelecekleri ve hastalanacakları gerçeğini unutmayalım. Dolayısıyla bu yaş grubundaki çocuklarda bağışıklık sistemini güçlendirmek için elimizden gelen tüm çabaları sarf edelim. Örneğin 2 yaşındaki çocuğun bağışıklık sistemi nasıl güçlendirilir diye merak ediyorsanız, size önerimiz yukarıdaki birçok gıdaya ek olarak artık ona propolis verebilmektir. Mutlaka uzman bir doktora danışarak vermenizi ve 2 yaş altı çocuklarda önemli alerjik reaksiyonlara neden olabileceği için asla kullanmamanızı hatırlatmak isteriz.
Eğer 3 yaşındaki çocuğun bağışıklık sistemi nasıl güçlendirilir aklınızdaysa da size bu kez yapılmaması gereken bir şeyi hatırlatmak isteriz: Sağlıksız abur cuburlardan uzak durmak! 3 yaş ve üzeri çocuklarda bu tip atıştırmalıklara yönelme potansiyeli daha yüksek olur ve bu tip sağlıksız atıştırmalıklar onların bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olur. Bunların yerine ceviz, fındık gibi yağlı tohumlar ya da kendi yapacağınız sağlıklı tatlı ve atıştırmalıkları koyabilirsiniz.
Her yaş aralığındaki çocuklar için ise önemli olan bir diğer detay uyku düzenidir. 3-5 yaş aralığındaki çocukların günde 10 ila 13 saat, 6-13 yaş aralığındaki çocukların günde 9 ila 11 saat, 14-17 yaş aralığındaki çocukların ise 8 ila 10 saat uyku uyumaları çocuklarda bağışıklık sistemini güçlendirmek açısından oldukça önemlidir.
Hangi yaş grubunda olursa olsun, çocuğunuzun sık sık ellerini sabunla yıkıyor olması, dengeli beslenmesi, bol bol sıvı tüketmesi ve düzenli spor yapması bağışıklığının kuvvetlenmesi açısından etkili olacaktır.